Қалай клиент болуға болады

Бастапқыда банк ҚР Ұлттық банкiнен (бұдан әрi — ҚР ҰБ) тиiстi лицензия алуы тиiс, бұл оның белгiленген тәртiппен банк қызметiн жүзеге асыру құқығын растайды.

Лицензия алғаннан кейін клиент бір мезгілде ҚР ҰБ-мен және ҰТК АҚ-мен шарт жасасады.

БААЖ — Бұл Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі, Қаржы министрлігінің Қазынашылығы, «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ, екінші деңгейдегі банктер, Қазақстан қор биржасы, Бағалы қағаздар орталық депозитарийі және банктік емес қаржы ұйымдары пайдаланушылары болып табылатын қолма-қол ақшаны электрондық аудару жүйесі.

БААЖ өнеркәсіптік пайдалануға 2000 жылдың желтоқсанында Ұлттық Банк пен ҰТК енгізді. БААЖ – бұл пайдаланушылары Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі, Қаржы министрлігінің Қазынашылығы, «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ, екінші деңгейдегі банктер, Қазақстан қор биржасы, Бағалы қағаздар орталық депозитарийі және банктік емес қаржы ұйымдары болып табылатын қолма-қол ақшаны электрондық аудару жүйесі. Жүйенi әрбiр пайдаланушының Ұлттық Банкте шоты болады. БААЖ демалыс және мереке күндерін қоспағанда, аптаның барлық күндері жұмыс істейді.

Банктік хабарлармен алмасу жүйесі (БХАЖ) мынадай функцияларды қамтиды:

Хабарлар ағынын қабылдау, бақылау, өңдеу және бөлу;

Кіріс және шығыс хабарлардың өтпелі нөмірленуін тексеру;

Барлық хабарлардың мұрағатын жүргізу;

Қазіргі заманғы желілік технологияларды пайдалана отырып, байланыс арналары бойынша жұмыс істеу мүмкіндігі.

Жіберушілерден келіп түскен және БХАЖ-де тексерілген барлық хабарлар, егер оларда қателер болмаса, БААЖ-не, Клирингке, ЖЭТЖ-не немесе жүйенің басқа пайдаланушыларына жіберіледі.

БХАЖ төлем жүйесіне арналған қаржылық ақпаратты да, сондай-ақ төлем жүйесінің қағидалары бойынша ресімделген пайдаланушылардың басқа да ақпаратын қабылдауға және өңдеуге мүмкіндік береді.

Ақпаратты тасымалдаудың қаржылық автоматтандырылған жүйесінің (АТҚАЖ) қызметтерін ұсынуға қосылу шартына қол қою. Бұл шарт «ҰТК» АҚ жүйелерінде куәландырушы орталықтың қызмет көрсету шарттарын реттейді және сіздің ұйымыңызды біздің жүйеге ресми қосу үшін маңызды қадам болып табылады.

Шарт мыналарды қамтиды:

• Тараптардың құқықтары мен міндеттерін сипаттау;
• АТҚАЖ қызметтерін ұсыну шарттары;
• Сенімді және қауіпсіз ынтымақтастықты қамтамасыз ететін өзге де заңды жағдайлар.

Шартқа қол қою үшін келесі құжаттар пакетін ұсыну қажет:

1. Заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу туралы куәлік/анықтама.
2. Сіздің ұйымыңыздың бірінші басшысын тағайындау туралы бұйрық және хаттама (шешім).
3. ҚҚС бойынша есепке қою туралы куәлік.
4. Ұйымның Жарғысы.

Бұл құжаттар бізге шартты дұрыс рәсімдеуге және қызметке қосылу туралы сіздің сұрауыңыздың заңдылығына көз жеткізуге көмектеседі. Қол қою процесі жылдам және кідіріссіз өтуі үшін барлық қажетті құжаттарды алдын ала дайындаңыз.

Шартқа қол қойылғаннан кейін, біз АТҚАЖ жүйесімен сіздің жұмысыңызды қосу және баптау бойынша одан арғы қадамдарға кірісеміз.

Толтырылған құжаттарды INFO@kisc.kz поштасына жіберу қажет. Құжаттарды өңдеу уақыты 1-ден 3 жұмыс күніне дейін.

Осы қадам шеңберінде сіздің ұйым Сәйкестендіру деректерімен алмасу орталығымен (СДАО) фотосуретті салыстыру және екі факторлы аутентификация + БЭЦҚ қызметін ұсынуға шарт жасасады.

1. Қатысушымен Шарт
   Осы шарт СДАО шеңберінде бейнелерді салыстыру сервистерін пайдалану шарттарын регламенттейді. Шартта мыналар сипатталады:

1. • Тараптардың міндеттері;
   • Бейнелерді өңдеу және салыстыру үшін сервистерді ұсыну және пайдалану шарттары;
   • Деректермен алмасу және ақпараттың қауіпсіздігін қамтамасыз ету тәртібі;
   • Қызметтерді орындау мерзімдері және есеп беру шарттары.

2. «ҰТК» АҚ жүйелерінде куәландырушы орталықтың қызметтерін ұсыну туралы шарт
   Келесі кезең — «ҰТК» АҚ жүйелерімен жұмыс істеу үшін куәландырушы орталықпен шарт жасасу.
3. Қосылу үшін байланыс арнасын таңдау:

Жоғарыда аталған шарттарға қол қойылғаннан кейін клиентке жүйеге қосылудың оңтайлы тәсілін, оның ішінде қауіпсіздік пен тұрақтылықтың неғұрлым жоғары дәрежесін қамтамасыз ететін бөлінген байланыс арналары арқылы қосылу мүмкіндігін таңдау ұсынылады.

Толтырылған құжаттарды INFO@kisc.kz поштасына жіберу қажет. Құжаттарды өңдеу уақыты 1-ден 3 жұмыс күніне дейін.

Фотосуретті сәйкестендіру үшін TsOID қызметін қосу

Осы қадам шеңберінде сіздің ұйымыңыз Алаяқтық транзакциялар бойынша деректер алмасу орталығымен шарт жасасады. Ұйымның екінші қадамында Алаяқтық транзакциялар бойынша деректер алмасу орталығымен шарт жасасу қажет. Бұл келесі әрекеттерді қамтиды:

1. Шарт жасасу:

Куәландырушы орталықтың қызметтерін ұсыну туралы шартқа қол қою (құжат Word форматында).

2. Бөлінген байланыс арналарына қосылу:

IPSEC хаттамасы арқылы бөлінген байланыс арналарына қосылу үшін хат үлгісін пайдалану. — Егер VPN арқылы қосылу қажет болса, теңшеу үшін жеке хат үлгісі қолданылады.

3. Антифрод-орталық жүйесіне қосылуға өтініштерді ресімдеу:

Қосылу туралы өтінішті толтыру және беру (1-қосымша).

Жүйеге қосылуға өтінімді ресімдеу (2-қосымша).

Барлық көрсетілген іс-қимылдар орындалғаннан кейін ұйым антифрод-орталық жүйесімен ықпалдасуға дайын болады.

Толтырылған құжаттарды INFO@kisc.kz поштасына жіберу қажет. Құжаттарды өңдеу уақыты 1-ден 3 жұмыс күніне дейін.

Бұл кезеңде сіздің ұйымыңыз жүйе операторымен Қосылу шартын жасауы тиіс, ол қатысушылар арасында маршруттау, хабарларды өңдеу, клиринг және есеп айырысу бойынша қызметтерді ұсыну шарттарын реттейтін болады.

Толтырылған құжаттарды INFO@kisc.kz поштасына жіберу қажет. Құжаттарды өңдеу уақыты 1-ден 3 жұмыс күніне дейін.

Осы кезеңде сіздің ұйымыңыз SWIFT сервистік бюросы ұсынатын Shared connection және Gateway Connection сервистеріне қосылу үшін қажетті шарттар жасасуы тиіс.

SAA — SWIFT Alliance Access — «Shared connection» қосу схемасы бойынша SWIFTNet желісіне қол жеткізу үшін Пайдаланушы пайдаланатын бағдарламалық қамтамасыз ету — екі факторлы сәйкестендірудің мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз етуі және SWIFT Alliance Webplatform арқылы Сервистік Бюроның SWIFT Alliance Access орталық интерфейсіне пайдаланушылардың on-line қол жеткізуін қамтамасыз ету;

Gateway connection

SAG-SWIFT Alliance Gateway сервистік бюроның «SWIFT Alliance Gateway» шлюзі арқылы «Gateway connection» схемасы бойынша SWIFTNet желісіне кіру үшін Swift Alliance Access/ Entry жеке кешенінде жұмыс істейтін пайдаланушы пайдаланатын бағдарламалық қамтамасыз ету;

Толтырылған құжаттарды INFO@kisc.kz поштасына жіберу қажет. Құжаттарды өңдеу уақыты 1-ден 3 жұмыс күніне дейін.

Shared connection

Gateaway connection

Клиринг жүйесіне (БКЖ) сәтті қосылу үшін мынадай әрекеттерді орындау қажет:

1. Банкті тіркеу:
   Бастапқыда банк ҚР Ұлттық банкiнен (бұдан әрi — ҚР ҰБ) тиiстi лицензия алуы тиiс, бұл оның белгiленген тәртiппен банк қызметiн жүзеге асыру құқығын растайды. Лицензия алғаннан кейін клиент бір мезгілде ҚР ҰБ-мен және ҰТК АҚ-мен шарт жасасады.
2. БААЖ-мен және БХАЖ-мен шарт жасасу:
   Тiркеу аяқталғаннан кейiн Банкаралық ақша аудару жүйесiнiң (БААЖ), Банктiк хабарлар алмасу жүйесiнiң (БХАЖ) шартын жасасу қажет.

Клирингтегі төлем құжаттары көпжақты өзара есепке алу қағидаты бойынша өңделеді. Клирингте бөлшек төлемдердің едәуір саны шоғырланғандықтан, ақша айналымы артады. Түпкiлiктi есеп айырысу үшiн ақша Клирингтiң операциялық күнiнiң соңында бiр рет қана талап етiледi және талап етiлетiн ақшаның мөлшерi таза дебеттiк сальдо сомасымен шектеледi, осылайша пайдаланушылар оларды күн iшiнде басқа мақсаттар үшiн пайдалануы мүмкiн.

Клиринг жүйесіне (БКЖ) сәтті қосылу үшін мынадай әрекеттерді орындау қажет:

1. Банкті тіркеу:
   Бастапқыда банк ҚР Ұлттық банкiнен (бұдан әрi — ҚР ҰБ) тиiстi лицензия алуы тиiс, бұл оның белгiленген тәртiппен банк қызметiн жүзеге асыру құқығын растайды. Лицензия алғаннан кейін клиент бір мезгілде ҚР ҰБ-мен және ҰТК АҚ-мен шарт жасасады.
2. БААЖ-мен және БХАЖ-мен шарт жасасу:
   Тiркеу аяқталғаннан кейiн Банкаралық ақша аудару жүйесiнiң (БААЖ), Банктiк хабарлар алмасу жүйесiнiң (БХАЖ) шартын жасасу қажет.

Жаппай электрондық төлемдер жүйесі – ЖЭТЖ.

Қазақстан Республикасының төлем жүйелерінің бірі. 2011 жылдың соңында Ұлттық Банктің тапсырмасы бойынша клиенттің банктік шотынан ең төменгі қаржылық шығындармен кепілдік берілген мерзімді төлемдерді жүргізу үшін әзірленді.

Жүйе өзінің жоспарлы банкаралық есеп айырысуларын тәуекелге ұшыратпай, шағын сомаға жылдам, қымбат емес, кепілдендірілген төлемдер негізінде банк клиенттеріне әртүрлі сервистерді құру және ұсыну мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

ЖЭТЖ пайдаланушылары банктер мен банктік емес қаржы институттары болып табылады.

Пайдаланушының міндеттеріне кез келген қолайлы тәсілдермен өз клиенттерінен төлемдерді қабылдау, төлемдерді ЖЭТЖ-не барынша жылдам беру, Пайдаланушы мен оның клиенті арасында келісілген кез келген қолжетімді құралдармен ақшаның түсуі туралы өз клиенттерін хабардар ету кіреді.

ЖЭТЖ операциялық күнінің соңында Пайдаланушы ЖЭТЖ-не қалыптасқан өзінің таза позициясын есептеу үшін БААЖ-дегі шотта қаражаттың болуын қамтамасыз етуге тиіс.

Осылайша, Пайдаланушының клиенттері үшін төлемдер нақты уақыт режиміне жақындатылған режимде жүзеге асырылады, ал Пайдаланушының өзі үшін күніне бір рет көп жақты клирингтік позицияны есептеу қамтамасыз етіледі.